Lạm phát ở Anh chạm mốc hai con số

Vào ngày 17 tháng 8 năm 2022, các nhà thống kê của Anh tiết lộ rằng chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 10,1% trong 12 tháng tính đến tháng 7, đây mức lạm phát cao nhất kể từ đầu những năm 1980. Điều này, một lần nữa, vượt quá những dự đoán của các nhà phân tích, làm tăng thêm lo ngại rằng lạm phát đang nằm ngoài tầm kiểm soát. Nhưng có những gợi ý rằng dữ liệu đang trở nên dễ dự đoán hơn.

Một số liệu được công bố bởi ngân hàng Citigroup, đo lường chỉ số lạm phát cho các quốc gia khác nhau so với kỳ vọng của thị trường (xem biểu đồ). Số liệu dương nghĩa là lạm phát cao hơn dự kiến; số liệu âm có nghĩa là thấp hơn. (Biểu đồ kết thúc vào tháng 7 năm 2022, trước khi dự đoán chỉ số lạm phát của tháng này.)

Lạm phát ở các nước giàu ở mức thấp hơn dự kiến, điều này đã liên tục lặp lại trong những năm 2010. Tuy nhiên, vào đầu năm 2021 (và một thời gian dài trước khi hầu hết các nhà kinh tế và chính trị gia lo ngại về áp lực giá cả) lạm phát bắt đầu đáng ngạc nhiên theo một hướng khác.

Vào đầu năm 2022, các số liệu về lạm phát đã bị thiếu dự báo hằng dặm. Các nhà kinh tế học đã rất ngạc nhiên trước sức mạnh của tăng trưởng tiền lương ở Mỹ - hiện đang chạy với tốc độ hàng năm khoảng 5,5%, theo một thông tin theo dõi được biên soạn bởi ngân hàng Goldman Sachs. Mức lương cao hơn đã làm tăng thêm chi phí của các công ty và họ đã chuyển chúng cho người tiêu dùng. Tiền lương ở khu vực đồng euro và Anh, hai nền kinh tế yếu hơn, thậm chí còn đáng ngạc nhiên hơn. Mức lương cơ bản đang tăng khoảng 4% một năm ở Anh và tăng mạnh ở châu u.

Các nhà phân tích cũng đã đánh giá thấp tác động lạm phát của giá năng lượng tăng cao, liên quan đến cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine. Giá bán buôn điện và khí đốt đột ngột tăng vọt vượt xa tình trạng bi quan một cách phi lý chỉ vài tháng trước đây. Phân tích dữ liệu của chúng tôi từ OECD, một câu lạc bộ chủ yếu gồm các quốc gia giàu có, cho thấy mức độ bất ngờ về lạm phát có xu hướng cao hơn ở những nơi mà năng lượng đang đóng góp lớn hơn vào lạm phát. Ở những nơi như Đức, Hy Lạp và Ý, giá nhiên liệu cao hơn chiếm một phần ba hoặc nhiều hơn lạm phát chung trong năm qua. Ở Anh, năng lượng có thể chiếm khoảng một nửa tỷ lệ lạm phát vào mùa đông.

Tuy nhiên, ở thời điểm, những điều bất ngờ đang dần chuyển hướng. Tại Mỹ, cả chỉ số giá tiêu dùng và giá sản xuất mới nhất đều không đạt được kỳ vọng là “vừa phải”, chúng đều thấp hơn dự kiến. Ngay cả với số liệu lạm phát mới nhất của Anh, số liệu bị bỏ lỡ này vẫn nhỏ hơn so với mức ổn định vài tuần trước.

Thực tế là có ít bất ngờ hơn không có nghĩa là mối đe dọa từ lạm phát đã giảm bớt. Nó có thể sẽ không đạt đỉnh ở Anh và khu vực đồng euro trong một thời gian. Do đó, cuộc khủng hoảng giá cả sinh hoạt sẽ trở nên tồi tệ hơn, niềm tin của người tiêu dùng sẽ tiếp tục giảm và các chính trị gia đương nhiệm sẽ càng trở nên không được ưa chuộng. Điều đáng chú ý nhất là ít nhất những dự đoán đã đúng với thực tế.